5188 Sayılı Kanuna Göre Özel Güvenlik Görevlisinin Yetkileri Nelerdir? 5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, özel güvenlik görevlilerinin yetkilerini ve sorumluluklarını düzenler. Özel güvenlik görevlileri, kamu düzeninin korunmasına yardımcı olmak amacıyla belirli yetkilere sahiptir. Bu yetkiler, özel güvenlik görevlilerinin sorumluluk alanları içerisinde kamu düzeninin ve güvenliğinin sağlanmasına yardımcı olmak için verilmiştir.
5188 Sayılı Kanuna Göre Özel Güvenlik Görevlisinin Yetkileri
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, özel güvenlik görevlilerinin yetkilerini detaylı bir şekilde belirlemektedir. Bu yetkiler, güvenlik hizmetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesi için gereklidir. Özel Güvenlik Görevlisinin temel görevi güvenliklerini sağladıkları bölgenin ve kişiye olabilecek saldırıları önlemektir. Özel güvenlik görevlisinin, Kimlik Sorma Yetkisi, Arama Yetkisi, Emanete Alma ve El Koyma Yetkisi, Yakalama Yetkisi, İşyeri ve Konuta Girme Yetkisi, Zor Kullanma Yetkisi, Silah Bulundurma ve Taşıma Yetkisi ve Suça El Koyma ve Delilleri Muhafaza Yetkisi bulunmaktadır. Gelin bu yetkileri detaylı olarak öğrenelim.
Kimlik Sorma Yetkisi
Özel Güvenlik Görevlisi 5188 sayılı kanunla kimlik sorma yetkisine sahiptir, kimlik tespit edemez. Kimliği sorulan kişi kimliği göstermekten imtina ediyor ise görev yaptığı bölgeye almama yetkisi vardır.
Özel güvenlik görevlileri, aşağıdaki durumlarda kimlik sorma yetkisine sahiptir:
Görev Alanında: Özel güvenlik görevlileri, yalnızca görevli oldukları süre içinde ve görev alanlarında kimlik sorma yetkisine sahiptir. Bu, onların belirli bir alanın güvenliğini sağlamak için gerekli bir yetkidir.
Etkinliklerde: Toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri gibi etkinliklerde kimlik sorma yetkileri bulunmaktadır. Bu tür etkinliklerde, yalnızca belirli kişilerin (bilet veya davetiye ile) katılabilmesi için kimlik kontrolü yapılır.
Toplu Ulaşım Tesislerinde: Hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde de kimlik sorma yetkileri mevcuttur. Bu alanlar, güvenlik riski taşıyan yerler olduğundan, burada kimlik kontrolü yapılması önemlidir.
Suçla Mücadele: Görev alanında bir suçla karşılaşıldığında, suçun önlenmesi veya failin tespiti amacıyla kimlik sorma yetkisi kullanılabilir.
Arama Yetkisi
Özel Güvenlik görevlilerinin görevli oldukları alanda arama yetkilerini teknik araçlarla yapmaları gerekmektedir. El ile arama yapamaz. Arama yetkisi rızaya dayalıdır, kişi aramaya itiraz ediyorsa görev yapılan alana girişi engellenir ve kişiye uygun dil ile anlatılır. Aramalarda kadınlar, kadın özel güvenlikler tarafından erkekler ise erkek özel güvenlik tarafından yapılmalıdır.
Özel güvenlik görevlileri, koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyalarını X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme yetkisine sahiptir.
Özel güvenlik görevlileri, görev alanında haklarında yakalama emri veya mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama yetkisine sahiptir.
Emanete Alma ve El Koyma Yetkisi
Özel Güvenlik görevlileri unutulan eşyaları emanete alma ve suçta kullanılabilecek eşyaları emanete alma yetkisine sahiptir. Emanete alınan eşyaların bir tutanak ile kaydedilmesi gerekmektedir. Bu rapor, eşyanın içeriğini ve özelliklerini açıkça belirtmelidir.
El konulan eşyaların, suç eşyası olarak sayılması durumunda genel kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunulması zorunludur. Bu, yasal süreçlerin düzgün bir şekilde yürütülmesi için önemlidir.
Yakalama Yetkisi
Özel güvenlik görevlileri, görev alanında suçüstü durumunda şüphelileri yakalama yetkisine sahiptir. Görev alanında, haklarında yakalama emri veya mahkumiyet kararı bulunan kişileri yakalama yetkisi bulunmaktadır.
- Özel güvenlik görevlisi, kişinin kendi vücut bütünlüğüne tehlike oluşturması durumunda yakalama yetkisini kullanabilir.
- Olay yeri ve delilleri korumak amacıyla, bunlara zarar vermeye çalışan kişileri yakalama yetkisi mevcuttur.
- Yakalama işlemi gerçekleştirildikten sonra, genel kolluk kuvvetlerine bildirimde bulunulması zorunludur.
- Özel güvenlik görevlileri, yakalama yetkisini yalnızca görev alanlarında kullanabilir.
Zor Kullanma Yetkisi
Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun, özel güvenlik görevlilerine belirli durumlarda zor kullanma yetkisi vermektedir. Özel güvenlik görevlileri, Türk Medeni Kanunu’nun 981. maddesi, Türk Borçlar Kanunu’nun 52. maddesi ve Türk Ceza Kanunu’nun 24. ve 25. maddelerine göre zor kullanma yetkisine sahiptir. Zor kullanma, yasa tarafından verilen yetkilerin kullanıldığı esnada, yine yasaların belirlediği şartlarda maddi ve manevi güç kullanarak verilen zorunlu tepkidir.
Özel güvenlik görevlileri, zor kullanma yetkilerini kullanırken kanunun çizdiği sınırlar içerisinde hareket etmesi halinde ceza almaktan veya karşı tarafa tazminat ödemekten kurtulur. Örneğin, görev alanına izinsiz girmek isteyen birisine müdahale ederken veya hırsızlık yaparken yakalanan şüpheliye zor kullanmak zorunda kaldığında, eğer özel güvenlik görevlisi olarak kanunda tanınan yetkileri kurallarına göre kullandıysa, karşısındaki kişi şikayetçi olsa bile Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen meşru müdafaa hükümleri uyarınca ceza almaz.
Orantılılık İlkesi: Zor kullanma, durumun gerektirdiği ölçüde ve orantılı olmalıdır. Amaç dışı veya aşırı zor kullanım, yasal değildir.
Gereklilik İlkesi: Zor kullanma, başka çare kalmaması durumunda son çare olarak başvurulmalıdır. Öncelikle ikna ve ikaz yöntemleri denenmeli, zor kullanma gerekliyse de en az zarar verecek şekilde uygulanmalıdır.
Kimlik Kartı Zorunluluğu: Kimlik kartı yakasında takılı olmayanlar, özel güvenlik görevlilerine verilen yetkileri kullanamaz.
Özel güvenlik görevlileri, zor kullanma yetkisini kullanırken insan haklarına saygılı, orantılılık ve gereklilik ilkelerine uygun ve yasalara uygun hareket etmek zorundadır. Aksi halde, yasal yaptırımlarla karşılaşabilirler.
Silah Bulundurma ve Taşıma Yetkisi
Özel güvenlik görevlilerinin silah bulundurma ve taşıma yetkisi, 5188 sayılı Kanun’un 8. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde, özel güvenlik görevlilerinin hangi şartlar altında silah bulundurabileceklerini ve taşıyabileceklerini belirler. Silah taşıma yetkisi, özel güvenlik görevlisinin belirli bir eğitim almış olmasını ve bu konuda sertifikaya sahip olmasını gerektirir. Bu eğitim, silahın güvenli bir şekilde kullanımı ve yönetimi konularını kapsar.
Silah bulundurma ve taşıma yetkisi, özellikle yüksek risk taşıyan görevlerde ve olaylarda güvenliğin sağlanması amacıyla kullanılır. Ancak, bu yetki yalnızca görev alanında geçerlidir ve görev dışındaki durumlarda kullanılamaz.
Eğitim kurumları, sağlık tesisleri gibi belirli alanlarda silah bulundurma ve taşıma yasağı bulunmaktadır. Bu tür alanlarda güvenlik önlemleri, silah kullanılmadan da sağlanmalıdır. Özel güvenlik görevlileri, silah bulundurma ve taşıma yetkilerini kullanırken yasalara uygun hareket etmek zorundadır.
Suça El Koyma ve Delilleri Muhafaza Yetkisi
Özel güvenlik görevlileri, suçüstü durumunda karşılaştıkları suç unsurlarına el koyma yetkisine sahiptir. Bu, güvenlik alanında meydana gelen suçların önlenmesi ve delillerin korunması amacıyla önemlidir. Bu tarz durumlardan derhal kolluk kuvvetlerine bilgi verilir.
Özel Güvenlik Görevlisi yetkileri hakkında 5188 sayılı mevzuata ulaşmak için TIKLAYINIZ
Güncel ve detaylı bilgi için; Muratpaşa’da bulunan Tekkilit Özel Güvenlik Eğitim Kurumumuzu, ya da Kepez’de bulunan Tekkilit Özel Güvenlik Eğitim kurumumuzu ziyaret edebilir, veya telefonla ulaşarak bilgi alabilirsiniz.
Bizi Sosyal Medya Hesaplarımızdan Takip Edebilirsiniz
Instagram: Tek Kilit Özel Güvenlik
Facebook : Tek Kilit Özel Güvenlik